.

     
 
 

Zeehelden

 
 

.

 
  In de periode 1943-1944 werd in Nederland een serie postzegels uitgegeven, die we nu de serie "Zeehelden" noemen.
Afgebeeld zijn 10 bekende (en minder bekende?) zeelieden, die zich allen verdienstelijk hebben gemaakt in onze "Gouden Eeuw" (1600-1700). In het begin van die eeuw zijn de Nederlanden nog steeds verwikkeld in de 80-jarige oorlog tegen de Spaanse Koningen, een lange strijd zowel op het land als op de zee, die eindigde met de Vrede van Münster in 1648.
De tweede helft van de 17e eeuw kan worden gekarakteriseerd door groei en bloei van onze internationale handel, vooral onder de directe invloed van de VOC, de Verenigde Oost-Indië Compagnie, en de WIC, de West-Indië Compagnie. De schaduwzijde van de opbloei wordt gekenmerkt door de vele handelsoorlogen die op zee werden uitgevochten, waaronder de Eerste Engels-Nederlandse Oorlog (1652-1654), de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog (1665-1667) en de Derde Engels-Nederlandse Oorlog (1672-1674).

De 10 zegels uit deze serie zijn gegraveerd door verschillende ontwerpers:
S.L.Hartz  is verantwoordelijk voor de 7½ ct en de 40 ct, zegels met catalogusnummers  NVPH 412  en  NVPH 421,
Kuno Brinks  tekende de 10, 22½ en 25 ct, zegels met de nummers  NVPH 413,  NVPH 418   en   NVPH 419,
Mevr. E.Reitsma-Valença  verzorgde de 12½ en 15 ct, catalogusnummers  NVPH 414   en   NVPH 415,
H.Levigne  graveerde de 17½,  20  en  30 ct, zegels met de nummers  NVPH 416,   NVPH 417   en   NVPH 420.
De belettering is ontworpen door J.van Krimpen.
Op de onderrand van iedere zegels staat de naam van de afgebeelde zeeheld, zijn geboorte- en sterftejaar.

 
 
     

.

 

.

 
 



Michiel Adriaansz. de Ruyter
1607-1676

  Michiel Adriaansz. de Ruyter  (bijgenaamd "Bestevâer" ofwel: grootvader) is de bekendste zeeheld in de Nederlandse geschiedenis. Hij werd geboren in Vlissingen in 1607. Hij ging al op 11-jarige leeftijd naar zee.

In de Engels-Nederlandse Oorlogen speelde hij een belangrijke rol. Daarnaast was hij actief in diverse oorlogen in de Oostzee en tegen piraterij in de Middellandse Zee.
Was afwisselend in dienst van de staat en van reders en was zelfs een tijdlang als zelfstandig ondernemer
actief in de walvisvaart.

Op zijn vlaggenschip "De Zeven Provinciën" behaalde hij in 1666 de zege in de Vierdaagse Zeeslag.
Zijn grootste prestatie leverde hij tijdens de derde Engels-Nederlandse oorlog (1672-1674), toen hij door strategie,
een invasie van zee uit wist af te wenden. Hij werd dodelijk verwond in de slag bij Messina op 29 april 1676.

In 1677 werd zijn gebalsemde lichaam bijgezet in een praalgraf in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
  .  
 



(Tocht naar Chatham door Pieter Cornelisz van Soest)
 

 
  De Tocht naar Chatham, ook gekend onder de naam Slag bij Medway (of in het Engels Raid on the Medway), was een succesvolle Nederlandse aanval op de Engelse schepen en scheepswerven in juni 1667 tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog.
De Nederlanders, onder het bevel van admiraal Michiel de Ruyter met direct toezicht van een meegereisde Cornelis de Witt, bombardeerden Sheerness, voeren de Thames op tot Gravesend, zeilden hierna de Medway op, tot in Chatham, waar ze vier schepen tot zinken brachten, en de HMS Royal Charles, de trots van de Engelse vloot, enterden en meesleepten naar Nederland.
(tekst: nl.wikipedia.org)
 
 

.

 

Johan Evertsen (soms ook Jan genoemd) werd in Vlissingen geboren op 1 februari 1600.
In 1617 sneuvelde zijn vader en diens 5 zoons werden allen door de admiraliteit van Zeeland tot luitenant
benoemd als eerbetoon aan de overleden commandeur. Een jaar later commandeerde de 18-jarige Johan al een oorlogsschip.
 
In 1628 werd hij bevorderd tot Schout-bij-Nacht en kreeg het commando over een eskader.
Zijn eerste opdracht was het binnenloodsen van de door Piet Hein veroverde zilvervloot hetgeen hij met slechts 4
schepen tegen een overmacht van Duinkerker kapers succesvol deed.

In 1664 werd Johan tot Luitenant-Admiraal benoemd en zou gaan deelnemen aan de Engels-Nederlandse handelsoorlog.

Hij stierf in de Tweedaagse Zeeslag van 4-5 augustus 1666.
Hij werd samen met zijn broer Cornelis, die een maand eerder was overleden, begraven in een praalgraf te Middelburg.
 

 

Johan Evertsen
1600-1666

.



Maarten Harpertsz. Tromp
1597-1653

 

Maarten H.Tromp werd op 23 april 1598 (?) geboren in Den Briel.

Werd op zijn 9e al zeeman op het fregat van zijn vader.
In 1637 werd hij luitenant-admiraal, na zowel bij de koopvaardij als bij de marine gevaren te hebben.
 

Zijn overwinning bij Duins in 1639 op de tweede Spaanse Armada was één der belangrijkste wapenfeiten uit de
zeegeschiedenis. Tijdens de Eerste Engelse Oorlog van 1652-1654 was Tromp opperbevelhebber van de vloot.
Hij sneuvelde echter in de slag bij Ter Heijde op 10 augustus 1653.
 

Hij werd begraven in een praalgraf in de Oude Kerk te Delft.
Zijn bijnaam was ook 'Bestevaer', net als Michiel de Ruyter.
 

.
Piet Pietersz. Hein (ook wel: Piet Heyn) werd op 15 november 1577 geboren in Delfshaven.
In de jaren 1613-1622 was hij kapitein bij de VOC.
Trad in 1623 als vice-admiraal in dienst van de West-Indische Compagnie met de toestemming om vijandelijke schepen aan te vallen.

Op zijn eerste tocht naar de West (1624) veroverde hij San Salvador (het huidige Bahia) in Brazilië.
Veroverde in 1628 de Spaanse Zilvervloot in de baai van Matanzas bij Cuba, waarde ca. 12 miljoen, waarvan 8 miljoen aan zilver.

Na zijn terugkeer in Holland nam hij ontslag bij de WIC en trad in dienst van de Staten van Holland.
Kort daarna, op 17 juni 1629, overleed hij in een slag tegen Duinkerker kapers.
Piet Hein werd begraven in de Oude Kerk te Delft.    In Delfshaven staat een Standbeeld van hem.
 
 



Piet Hein
1577-1629

.

 



Ets van de verovering van de zilvervloot.   Ets uitgegeven door C.J. Visscher.   Collectie Atlas van Stolk, Rotterdam
 

 
  De slag in de Baai van Matanzas was de verovering van de Spaanse Zilvervloot die Piet Hein beroemd maakte.
De baai is genoemd naar de stad Matanzas.
In 1628 vertrokken drie kapersvloten naar het toenmalige West-Indië, uitgezonden door de West-Indische Compagnie.
Eén vloot stond onder commando van Piet Hein, een ander onder bevel van Pieter Adriaanszoon Ita.  Deze laatste stuurde huiswaarts na verschillende prijzen te hebben buitgemaakt. Na zijn vertrek achtte de Spaanse admiraal Benavidas het veilig te vertrekken.
Piet Hein arriveerde echter met een vloot van 31 goed bewapende schepen. Hij stelde zich buiten de noordkust van Cuba wachtend op, een aantal mijlen oostwaarts van Havana.
Toen de Spaanse vloot buitengaats was, stuurde Piet Hein een deel van zijn vloot richting Havana om de terugweg van de Spaanse vloot af te snijden. Deze trok zich terug in de Baai van Matanzas, om het zilver over land veilig naar Havana te brengen. Verschillende galjoens liepen echter vast op de kust, waar Piet Hein er vier buitmaakte en er 13 tot zinken bracht. Het zilver bracht bij terugkomst het toen zeer hoge bedrag van 12 miljoen gulden op.
(tekst: nl.wikipedia.org)
 
 

.

 



Wilhelm Joseph van Ghent
1626-1672

  Willem Joseph van Gent werd geboren op slot Gendt (Over-Betuwe) op 16 mei 1626.

Hij diende eerst in het leger, nam met het regiment Walen deel aan De Ruyters landing op Funen (1659) en was gouverneur van Hellevoetsluis.
Hij werd in 1665 adviseur van raadspensionaris Johan de Witt. In de Vierdaagse zeeslag en de Tweedaagse Zeeslag
voer hij mee als scheepsbevelhebber en onderscheidde zich in de laatste als secondant van De Ruyter.

Toen Cornelis Tromp als luitenant-admiraal werd ontslagen, volgde Van Gent hem op.
Toen de Derde Engels-Nederlandse Oorlog in 1672 uitbrak, sneuvelde hij op 7 juni 1672 in de eerste zeeslag, de Slag bij Solebay, als commandant van de achterhoede.

Zijn praalgraf in de Dom te Utrecht is het werk van Rombout Verhulst.

.

Witte Cornelisz de With (1599-1658) werd in 1599 geboren in Den Briel.
Op 17-jarige leeftijd trok hij als kajuitjongen met Jan Pieterszoon Coen naar Indie.

Hij werd in 1625 vice-admiraal bij de VOC.
Had als vlaggenkapitein van Piet Hein een groot aandeel in de verovering van de Zilvervloot in 1628.

In 1645 drong hij de Denen terug voor een vrije doorgang van de Sont.
Na de dood van Maarten Tromp in 1653 werd Witte De Witt ( met zijn koosnaam "Dubbelwit") tijdelijk belast met het opperbevel in de Eerste Engelse Oorlog.

In 1658 bevocht hij de Zweden in de Sont, maar ditmaal werd het zijn dood.
Zijn schip kwam vast te zitten. De With werd gedood door 2 kogels.

Zijn lichaam werd begraven in de Laurenskerk te Rotterdam.
 
 



Witte Cornelisz. de With
1599-1658

.



Cornelis Evertsen
1610-1666

  Cornelis Evertsen ("de Oude") is de jongste broer van Johan Evertsen.
Cornelis werd geboren in Vlissingen op 4 juli 1610. Hij ging naar zee in 1626.
Na enige jaren de kaapvaart te hebben beoefend werd hij in 1636 kapitein van een schip.

In de Noordse Oorlog tegen de Zweden (1655-1660) was Cornelis onderbevelhebber van de vloot van Michiel de Ruyter.
In de tweede Engels-Nederlandse oorlog werd hij benoemd tot Vice-Admiraal van Zeeland.

Na de Zeeslag bij Lowestoft (1665) werd hij luitenant-admiraal in de plaats van zijn broer Johan.

Op de eerste dag van de Vierdaagse Zeeslag (11-14 juni 1666) sneuvelde hij, een paar weken voor zijn broer Johan.

Hij werd samen met zijn broer Johan begraven in een praalgraf te Middelburg.

.

   


Vierdaagse Zeeslag door Abraham Storck

Hierbij een overzicht van de bekende Zeeslagen en Oorlogen

Eerste Engels-Nederlandse Oorlog:  1652-1654
Tweede Engels-Nederlandse Oorlog:  1665-1667
Derde Engels-Nederlandse Oorlog:  1672-1674

Vierdaagse Zeeslag:  4-5 augustus 1666
Tweedaagse Zeeslag:  11-14 juni 1666

(Beschrijving en gegevens op nl.wikipedia.org)
 

 

.

Tjerk Hiddes de Vries werd in 1622 geboren in Sexbierum (Friesland).
Hij begon zijn carriere in de Koopvaart.
In 1658 trad hij in dienst van de Admiraliteit van Friesland.

Hij nam deel aan de vierde Noordse oorlog tegen de Zweden. In de tweede Engels-Nederlandse oorlog werd hij benoemd tot kapitein (1665) en kort daarna tot luitenant-admiraal.

Hij onderscheidde zich in de Vierdaagse Zeeslag.
Bij de Tweedaagse Zeeslag raakte hij op 4 augustus 1666 zwaar gewond.
Hij stierf op 6 augustus te Vlissingen.

Tjerk Hiddes de Vries werd begraven in de Grote Kerk van Harlingen.
 
 


 
Tjerk Hiddes de Vries
1622-1666

.



Cornelis Tromp
1629-1691

  Op 9 september 1629 werd Cornelis Maartenz. Tromp te Rotterdam geboren.
Hij was de tweede zoon van de befaamde Maarten Harpertsz. Tromp (1598-1653).

In 1645 werd hij als Luitenant op het schip van zijn vader geplaatst.
In 1649 wordt Cornelis Tromp bevorderd tot Kapitein.
In 1663 werd Cornelis Tromp bevorderd tot eskader-Commadant van de Nederlandse Vloot in de Middellandse Zee en in 1673 tot Luitenant-Admiraal.

Op 7 Mei 1676 ging Cornelis Tromp, met toestemming van de Stadhouder over in Deense dienst als Generaal-Admiraal en rijksraad van het Koninkrijk Denemarken.
In 1676 versloeg een Deens-Nederlandse vloot onder Admiraal Tromp op vernietigende wijze de Zweedse vloot en Cornelis Tromp wordt door de Deense Koning in de Adelstand verheven en hem het Graafschap Selsburg verleend.

Hij kreeg in 1678 ontslag uit Deense dienst, en werd in 1691 benoemd tot Opperbevelhebber van de Nederlandse vloot.

Na een lange tijd van ziekte overleed op 29 Mei 1691 Cornelis Tromp in Amsterdam en werd bijgezet in het praalgraf van zijn vader te Delft.
 

.

Cornelis Evertsen de Jongste (1642-1706), werd op 16 november 1642 te Vlissingen geboren als tweede zoon van Cornelis Evertsen de Oude (1610-1666).
Hij vocht samen met zijn vader in de slag bij Lowestoft.
Na het sneuvelen van zijn vader in de Vierdaagse Zeeslag (1666) commandeerde hij het Zeeuwse deel van de vloot in de strijd tegen Engeland. Hij kreeg spoedig de bijnaam "Keesje de Duivel", om zijn opvliegend karakter.

In 1675 werd hij schout-bij-nacht.
In 1677 commandeerde hij de blokkadevloot bij Duinkerken.
Hij werd vice-admiraal in 1679 en luitenant-admiraal in 1684.
In 1688 was hij eskadercommandant in de vloot die Stadhouder Willem III naar Engeland bracht om Koning Jacobus (overigens zijn schoonvader, vader van Mary Stuart II) te verdrijven.

Hij stierf op 16 november 1706 te Middelburg, waar hij ook werd begraven.
 
 



Cornelis Evertsen de Jongste
1642-1706

 
 

.

 

.

 

.

 
 

.

 
 
 


Opmerkingen
 

 
  1. De bovengenoemde catalogusnummers zijn uit de "Speciale Catalogus" van de NVPH, de Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren.
Voor de  website van de NVPH,   klik op:  www.nvph.nl
 
  2. Er is ook een uitgebreide webpagina over Michiel de Ruyter.  Klik HIER  
  3. Op de postzegel van Maarten Harpertsz Tromp (12½ ct) staat een geboortedatum van 1597.
De meeste artikelen op internet geven echter 1598 als jaar van geboorte.
 
  4. In de naam op de postzegel van 17½ ct staat een fout. Er staat Wilhem Joseph van Gent.
Als voornaam vindt men in de literatuur echter of Willem, of Wilhelm.
Ook over de achternaam is men niet geheel zeker. Men komt zowel van Gent, als van Ghent, als van Gendt tegen.
Bovendien staat voor zijn geboortejaar een "?".  In de boeken vindt men in het algemeen 1626.
 
  5. De zegel van 25 ct noemt de zeeheld Tjerk Hiddes de Fries. Andere bronnen noemen hem Tjerk Hiddes de Vries.  
 

.

 


Webmaster:  Toon Oomens

Terug naar Filavaria Overzicht