Mengfrankering

  
     
  In de filatelistische wereld, en vooral op veilingen, wordt het woord "Mengfrankering" of "Gemengde frankering" veel gebruikt.  Maar er is helaas geen duidelijke definitie voor deze term.  In het eenvoudigste geval kun je een poststuk met 2 verschillende postzegels al omschrijven als "brief met mengfrankering".
Mijns inziens is dat iets te simpel.

Hier doe ik dan ook een voorstel voor wat wel een "mengfrankering" mag heten:

1. Frankering met postzegels van verschillende emissies.
2. Frankering met postzegels uit verschillende landen of gebieden.

Ik laat hieronder enkele voorbeelden zien om de diversiteit aan te tonen.		  
     
 


1. Frankering met postzegels van verschillende emissies
 

  
 
1.1. Allereerst een voorbeeld uit de tijd dat postzegelemissies nog eenvoudig waren: staatshoofden, landswapens of cijfers.		  
 

 
 

Deze brief is in 1893 verzonden van Haarlem in Nederland naar Chaux de Fonds in Zwitserland. Vertrekstempel is type kleinrond: 18 nov 93 / 8-9N.
De brief is gefrankeerd met 7,5 cent chocoladebruin Willem III uit 1888 (nvph-20) en de 5 cent Wilhelmina (hangend haar) blauw uit 1891 (nvph-35).
De drukvormen van de serie Wilhelmina (1891-1894) werden vervaardigd uit de drukvormen van de vorige emissie Willem III (1872-1888).
De uitvoering van deze beide series is staalgravure, respectievelijk van E.Schilling (serie Willem III)  en H Raeder (Wilhelmina).

  
 
  1.2. Hier een voorbeeld met meerdere zegels van verschillende emissies  
 

 
  Deze brief is in 1951 per luchtpost verzonden van Nederland naar de USA.
De frankering is samengesteld uit 2 complete series, namelijk "Kerken in Oorlogstijd" (nvph 556-560) en "Kinderzegels" (nvph 563-567),
beide uit 1950, en aangevuld met 25cent blauw Wilhelmina (nvph-483) uit de periode 1947-1948.		  
 
  1.3. Een voorbeeld uit het buitenland, België.  
 

 
 

Verschillende permanente zegels van België aangevuld met gelegenheidszegel OCB-388 uit 1934
ter promotie van de komende wereldtentoonstelling van 1935 te Brussel.

  
 
  1.4. Nog een voorbeeld uit het buitenland, Oostenrijk.  
 

 
 

Deze brief, op 8 juni 1869 verstuurd van Constantinopel naar Londen, is gefrankeerd met Oostenrijkse postzegels
van twee verschillende emissies en uit 2 verschillende lokale "gebieden":
de rode zegel van 5 Soldi is uit 1863 van de provincie Lombardije (toen een deel van Oostenrijk, nu van Italië)
en 3 blauwe zegels van 10 Kreuzer van Oostenrijk uit 1867.
De brief moet zijn verstuurd vanuit een Levant-kantoor in Turkije (Constantinopel).
De stempel P.D. (Postage Due) geeft aan dat de brief onvoldoende was gefrankeerd,
de stempel PAID geeft aan dat het verschuldigde port alsnog in Londen is betaald op 14 juni 1869.

  
 
  1.5. Een zeer opmerkelijke mengfrankering: een frankeermachinestempel aangevuld met een postzegel  
 

 
 

Een te lage "roodfrankering" (van 11 1/2 cent) werd aangevuld met een postzegel van 1/2 cent.
Merk op dat het machinestempel is geplaatst op 1.1.34 (1 januari!),
de aanvullende postzegel is afgestempeld op 2-1-1934.

  
 
 


2. Frankering met postzegels uit verschillende landen of gebieden
 

  
 
2.1. Van Nederland naar Liechtenstein		  
 

 
 

Deze "antwoordkaart" (de helft van een dubbele briefkaart) werd in 1937 verstuurd
van het Jamboree terrein in Bloemendaal/Vogelenzang naar Vaduz in Liechenstein.
Speciale gelegenheidsstempel Wereld / Jamboree nummer 4.
Frankering door middel van 2 Nederlandse postzegels en 2 zegels uit Liechtenstein.

  
 
  2.2. Van Luxemburg naar Amsterdam  
 

 
 

Bovenstaande brief werd verzonden van Luxemburg naar Amsterdam.
De brief was onvoldoende gefrankeerd.
Er is vier keer een "T-stempel"geplaatst; "T" staat voor Taxe = strafport.
In Amsterdam werden 2 portzegels geplakt ( 12,5 en 7,5 cent) om de verzending alsnog te betalen.

  
 
  2.3. Van Litouwen naar Nederland  
 

 
 

Op 11 maart 1990 wordt de hernieuwde onafhankelijkheid van Litouwen afgekondigd.
De postkantoren hanteren dan nog de Russische postzegels.
De eerste postzegel van het nieuwde Litouwen verschijnt pas op 7 october 1990.
De afbeelding is een vredesengel en de frankeerwaarden zijn 5, 10, 20 en 50 kopeken.
En omdat de drukkers van Litouwen nog niet zoveel ervaring hadden met het drukken van postzegels
komen op brieven, vooral naar het buitenland, veel mengfrankeringen voor.
Zo bevat de bovenstaande envelop, die per luchtpost van Vilnius (aangetekend) naar Nederland werd verstuurd in mei 1991,
nog 2 Russische postzegels van 50K naast 2 postzegels van Litouwen van 50k.
De Russische zegels bleven nog geldig in Litouwen tot 31 december 1991.
(bron: http://members.fortunecity.com/jtckaptein/philatelyoflithuania/vilnius7.htm)
 

  
 
  2.4. Van Canada naar Mexico  
 

 
 

Speciale brief verzonden op 15 september 1926 vanuit Vancouver (BC, Canada) met 2 Canadese postzegels met Koning George V.
Aangekomen in Seattle (USA) bijgefrankeerd met 2 Amerikaanse zegels en doorgezonden op de "Eerste Vlucht" van Seattle - Los Angeles
en vervolgens naar Tijuana in Mexico.
Het reisschema van deze brief is vrij ingewikkeld en het lijkt mij dat er hier sprake kan zijn van gekunsteld "maakwerk".

  
 
  2.5. Oostenrijk - Duitsland - Propaganda  
 

 
 

Toen op 10 april 1938 de Nazi's Oostenrijk annexeerden, verschenen meteen propaganda-enveloppen met zowel Duitse (Deutsche Reich) als Oostenrijkse postzegels.
De postzegels werden (symbolisch) met elkaar verbonden door middel van een speciaal stempel: "Ein Volk - Ein Reich - Ein Führer / 10. April 1938".
Als nevenstempel werd afgedrukt:  Am 10.April dem Führer sein "Ja".

  
     
  Na het bekijken van bovenstaande voorbeelden kan men tot de conclusie komen dat mengfrankering toch veel voorkomt, speciaal bij zwaardere poststukken en bij zendingen naar het buitenland. Dat is natuurlijk ook zo, maar meestal is het poststuk dan beplakt met een allegaartje aan postzegels, die toevallig bij de hand waren. Toch zijn de hier gegeven voorbeelden "mooi" en "netjes" uitgevoerd. Geheel anders is dat bij wat men wel eens "filatelistisch frankeren" noemt.
Daarvan tot slot hieronder een voorbeeld.		  
     
 

Extraatje .....

  
 

 
 

Omdat men tegenwoordig (in 2010) nog postzegels mag plakken uit het gulden-tijdperk (van vóór 2002)
naast nieuwe postzegels in eurowaarden kan hier ook van een "gemengde frankering" worden gesproken.
Deze wijze van frankeren komt heel veel voor,
nu filatelisten hun oude frankeergeldige postzegels aan het "wegplakken" zijn.
Op die manier brengen ze meestal meer op dan ze te verkopen aan medeverzamelaars.

  
 

Maar helaas, er zijn ook postbeambten die er niet zo van houden, al die mooie zegels op een envelop.
 
 

auteur: Toon Oomens, november 2010