Ossip Zadkine

  
     
 
Ossip Zadkine (geboren als: Yossel Aronovich Tsadkin): Vitebsk 14 juli 1890 – Parijs 25 november 1967, was een Franse beeldend kunstenaar van Wit-Russische komaf. Hij is vooral bekend geworden als beeldhouwer, maar hij laat ook een belangrijk oeuvre na van gouaches en litho's.

Na een verblijf bij familie in Engeland (1905-1909), waar hij ook verschillende kunstopleidingen volgde, vestigde hij zich in Parijs.
In 1918 verkreeg hij de Franse nationaliteit en in 1920 trouwde hij met de Franse kunstenares Valentine Prax.
In 1928 verhuisden zij naar de Rue d'Assas 100, waar Zadkine de beschikking kreeg over een atelier en een tuin.

Vanaf 1918 werd het werk van Zadkine sterk beďnvloed door het kubisme, maar geleidelijk aan verliet hij deze stijl en ontwikkelde een eigen stijl die sterk werd geďnspireerd door de primitieve kunst.

Vanwege zijn joodse afkomst vluchtte Zadkine (zonder zijn vrouw overigens) in 1941 naar Amerika. Hij keerde terug naar Parijs in 1946.
Ossip Zadkine stierf eind 1967 op 77-jarige leeftijd in Parijs. Hij werd begraven op de Cimetičre du Montparnasse.
 		  
     
 



(Bron van deze foto: Pinterest)
 

   De VERWOESTE STAD is een beeld dat Ossip Zadkine maakte naar aanleiding van het bombardement op Rotterdam. Het is op 15 mei 1953 onthuld en staat op het Plein 1940, aan de Leuvehaven.
Naar verluidt kreeg Zadkine de inspiratie voor het beeld toen hij vanuit Parijs met de trein over het "luchtspoor" door Rotterdam reed en hij het weggevaagde centrum van de stad zag.

Het 6-meter hoge beeld is van brons en stelt een menselijke figuur voor zonder hart, symbool voor het hart van Rotterdam dat verloren ging bij het bombardement. Rotterdam kreeg het beeld cadeau van de directie van warenhuis De Bijenkorf.

In de loop der jaren heeft het beeld van de Rotterdammers een rits van bijnamen gekregen. Naast "De verwoeste stad" kent men het beeld als "Stad zonder Hart", "Zadkini", "Jan Gat", "Jan met de Handjes" en "Jan met de Jatjes".

Nog een bijzonderheid is het feit dat de sokkel waar het beeld op staat afkomstig is uit Berlijn. Daar was het de bedoeling om er een beeld van Adolf Hitler op te plaatsen, maar dat ging niet door.
 		  
 

Er zijn maar enkele postzegels uitgegeven met afbeeldingen van beelden gemaakt door Zadkine.
 
 



 

  



 

  
  Op 6 april 1965 verscheen onder het thema "Herdenkingszegels" bovenstaande  Nederlandse postzegel. Het ontwerp is van Otto Treumann.
Afgebeeld zijn 2 bekende standbeelden: De Verwoeste Stad in Rotterdam op de voorgrond en de Dokwerker in Amsterdam op de achtergrond.
 		   Op 4 mei 1974 gaven de Belgische Posterijen een postzegel uit onder het thema "Beeldhouwkunst in Europa" met ook een afbeelding van Zadkine's Verwoeste Stad.
Het ontwerp van J.Malvaux werd gegraveerd door Jean de Vos.

 

  
 
 



 

  

 
  Frankrijk bracht in 1980 een postzegel uit met een beeltenis van een van Zadkines meest bekende kubistische werken: "Femme a l’Eventail", een bronzen beeld uit 1926 van een vrouw met een waaier.
 		   Op een postzegel uit de serie "Jubileumzegels" van 2010 is op de zegel "50 jaar Euromast" een gestilleerde skyline van Rotterdam te zien met geheel rechts een zwaaiend mannetje, ongetwijfeld bedoeld als het beeld van Zadkine.
 		  
 

 

 

   De geboortedatum van Zadkine  
   

Wikipedia vermeldt 14 juli 1890 als geboortedatum van Zadkine. Maar daar behoort toch echt een vraagteken bij te worden geplaatst.

In Vitebsk waar de jonge Zadkine naar school ging staat bij zijn inschrijving de datum 28 januari 1888.
Toen hij zich in 1910 inschreef bij de kunstacademie in Parijs werd 6 januari genoteerd. Die datum behoort bij een Russisch-Orthodoxe feestdag.

In 1918 vroeg Zadkine de Franse nationaliteit aan en gaf als geboortedatum 14 juli 1890 op. Die datum is de nationale feestdag in Frankrijk.
En tegelijkertijd werd hij 2 jaar jonger!

Tijdens de tweede wereldoorlog vluchtte Zadkine naar de Verenigde Staten van Amerika. En daar werd hij geregistreerd met geboortedatum 4 juli 1890. En die datum is de nationale feestdag van de USA.

Eén datum is wel correct: zijn overlijden op 25 november 1967.
Eigenaardige man........ Of was hij misschien een lolbroek die misbruik maakte van de goedgelovigheid van ambtenaren?

(noot: de hier gegeven data zijn vermeld door Cathy Corbett in "Zadkine by the Sea")
 

  
   
 


Ansichtkaart uitgegeven in de jaren 50 van de vorige eeuw.
Op de basis van het beeld staat O.Zadkine 1951.

Op de plaquette van de sokkel staat

De Verwoeste Stad
Ossip Zadkine 1890-1967
In 1953 aangeboden aan
Rotterdam, evenals wij
in de oorlog 1940-1945
in het hart getroffen.
De Bijenkorf
 
 
Referenties.
1. "Zadkine aan Zee" / "Zadkine by the Sea", Tentoonstelling in museum Beelden aan Zee, Den Haag okt.2018-mrt.2019.
2. Jacqueline van der Pas, www.postzegelblog.nl, 7 mei 2012.
3. nl.Wikipedia.org
4. Postzegels en ansichtkaart uit eigen verzameling.		  
   

Samengesteld door Toon Oomens (januari 2019)

 

  
 
     
  Terug naar  INDEX  FILAVARIA